Ñe’ẽasã Maratón 2021

Ryguasu ojerregolla – La gallina degollada Ohaiva’ekue: Horacio Quiroga ¦ Omoñe’ẽasa: Estela Trinidad Colman Remoñe’ẽ mboyve: Reikuaava’erã haihára ypy oiporu ñe’ẽ hatãva oñe’ẽvo mitã ikangýva iñakãme. Kóva ohechauka mba’éichapa sy, túva ha avano’õ ohecháva’ekue (ha ohecha gueteri) mitã hete ñepãvava térã iñakãkuchumívape. Avei haihára ñanemopy’andýi, ñanembopy’arasy, ñanembopochy, ñañemoñeko’õi, ñanemongyhyje ha ñaneñe’ãmbotase. Ko moñe’ẽrã rupive ikatu … Read more

Jakare Ñorairõ Guasu – La Guerra de los Yacarés Ohaiva’ekue: Horacio Quiroga ¦ Omoñe’ẽasa: Estela Trinidad Colman Jakare Ñorairõ Guasu Ysyry kakuaápe, tetã itaperéva yvypóragui, upépe oiko jakareita. Hetavéne 100 ha ikatu ningo hetave voi 1000 gui. Oñemohembi’úva pira ha vícho mimíre, ohóva hoy’u rríope. Asajekue oke yrembe’ýpe yvyku’i ári ha sapy’ánte oñembosarái ýpe pyhare … Read more

Eiru Ate’ỹ – La abeja haragana Ohaiva’ekue: Horacio Quiroga ¦ Omoñe’ẽasa: Estela Trinidad Colman Eiru Ate’ỹ Oiko ndajeraka’e, eiru ate’ỹ omba’apose’ỹva eichu ryepýpe, akóinte ndaje, oikundaha yvyraita oipytehápe ijyvoty rykuemi; ha katu oñongaturãngue eira’aporã ho’upaitevoi. Ha’e, ningo eiru ate’ỹ. Ha katui , ko’ẽ ko’ẽreíre , kuarahy ojopemívo, eiru’i  itĩséma eichu rokẽme, ha  ohechávo  ára porãha, … Read more

  Jaguarete – El Tigre Ohaiva’ekue: Horacio Quiroga ¦ Omoñe’ẽasa: Felicita Arenas Jaguarete Araka’eve ndorohecháiva mymba óga ojererovu tuichaitérõ oñanduhaguéicha ore mbarakajakuña rome’ẽrõguarékuri chupe omokambu hag̃ua peteĩ jaguaretekuñara’y osẽramoitéva isy ryégui. Ohetũhetũ chupe heta aravo’i pukukue opaite henda rupi oñemomembyete peve hese; ha aretereive katu, oheréi chupe, omosỹi ha omoakãkarãi ha’e’ỹrõguáicha chupe mba’evete pe mymbañarõ’i … Read more

Reínte – En Vano Ohaiva’ekue: Manuel Ortiz Guerrero ¦ Omoñe’ẽasa: Marisol Centurión Benítez Reínte Reínte ere ndacherayhuveimaha reínte che rembégui nderesaraise. Ani rehekátei ambue mborayhu sapy’ápe ambue tembe ñehetũme nderemboguemo’ãi. ♦ Ha ambue tembére eñeha’ãitévo nderayhuetévagui reñembyesaraise, emboguéta ndekera’yvotýpe ha katu cheñehetũ ha kunu’ũ…nahániri! ♦ Ahecha nde resa oheka chema’ẽ ha jahe’o tuichápe ndepécho jopývo; … Read more

Che yvy ryepygua purahéi – Canción de mi tierra dentro Ohaiva’ekue: Nelson Quintana ¦ Omoñe’ẽasa: Marcelina Acosta Medina Che yvy ryepygua purahéi Che yvy ryepygua purahéi satĩ He’ẽ apyra’ỹva ñe’ẽ guarani Hekovemirĩ ha hekopotĩ oropurahéi Okarayguami pyapy mbarete. Ipo anambusúpe mbaraka ombopu Kupyju purahéi chupe omoirũ Jagua’i oñarõ ha upe aja kuñakarai Ryguasu Kyra ombochyryry. … Read more

Ñaha’ã tekovére – Apostemos a la vida Ohaiva’ekue: Mirian Riveros Soley ¦ Omoñe’ẽasa: Estela Trinidad Colman Ñaha’ã  tekovére Ñaha’ã tekovére ani ñambyai Ñañoty yvyra ko’ẽreíre ha ko’ẽreíre… Nepytuhẽne, ha reñandúne otytyiha ne ñe’ã, reñandúne ¡tekove! osyryha nde ruguy rapére Ha reñandúne tekove… ijapyra’ỹ porãgui. Ñaha’ã  tekovére, ani ára ohasarei, Ani reheja mba’eve ko’ẽrõrã, Ára akóinte … Read more

Kavaju Ykuápe – El Caballo en el Pozo Ohaiva’ekue: Ndojekuaái ijapohare ¦ Omoñe’ẽasa: María Lorenza Cardozo   Kavaju Ykuápe Peteĩ kuimba’e okaraygua oñeha’ãva ára ha ára, oguereko heta kavaju omomba’apóva ha oipytyvõva chupe imymbarendápe. Peteĩ árape, imba’apohára ogueru chupe marandu kavajueta apytégui, peteĩva ho’ahague ykua pypuku hypava’ekuépe. Pe karai oñani upe tenda peve, og̃uahẽvo upépe … Read more

Arasunu Yvyrarogue Kuápe – El Trueno entre las Hojas Ohaiva’ekue: Augusto Roa Bastos ¦ Omoñe’ẽasa: Estela Trinidad Colman Arasunu yvyrarogue kuápe Ojeasuka’apopa rire, oñemboty ingenio: oñemyatyrõ ha oñemopotĩvo. Upe diciembre pyhare, tatakua pytu’aku timbo ojaho’i, ha aravera oñepyrũ oguyguy, osunu. Ysyry ndive ojepytapa ha oñekirirĩmbaite. Y ni yvyra rogue ypytũ ndahyapúi. Oporomongyhyje kakuaa ára pochyvai, … Read more

Urashima Taro Ohaiva’ekue: Ndojekuaái ¦ Omoñe’ẽasa: Cristhian Encina Urashima Taro Oĩjekoraka’e, peteĩ távape, mitakuimba’e hérava Urashima Taro herakuã porã ipy’a marangatúre. Peteĩ ára, Urashima ohasavo yno’õguasu rupi, ohecha mitãmimi ipocha’ĩhague peteĩ karumbeguasúre ha oinupãvape hína hikuái. Urashima oñemboja umi mitã oĩhápe, onohẽ viru ha oikuave’ẽ chupekuéra karumbe rendaguépe. —Ame’ẽta peẽme ko viru, ha upéi ahepyme’ẽta … Read more

Yvy nandi – El Baldío Ohaiva’ekue: Augusto Roa Bastos ¦ Omoñe’ẽasa: Cinthia Mabel González de Desvars Yvy nandi Ndahovái, hy’áikuerei, táva pytũme ojejaho’ipa. Hetevaichánte ha’ete ku ojehecháva, mokõi tekove ra’ãnga, mokõi ava ojejaho’íva pytũmbýpe. Peteĩvaicha ha katu iñambue. Peteĩva hatãmba, osyry, otyryry ohóvo ha’ete ku hekotavýva térã nopenáinte. Ojayvy pe ambuéva, juku’ápe oguerahágui tyryrýpe ñanandýre … Read more

Ekémakatu – Duérmete Ya Ohaiva’ekue: Amado Ruíz Nervo ¦ Omoñe’ẽasa: Rubén Zarza Ekémakatu Pyhare og̃uahẽ, omimbihápe oĩ kuarepotiguigua jasy, nanemyangekóiri mba’evéichagua pararã, nde rupa’i nde sy omyatimói; ekémakatu… Rehechápa mba’éichapa itaverakuéra ñavõ ojohesapepa ohóvo. Peteĩ ãnga ndohasái tape, okápe opamba’e herug̃ua; Ekémakatu… Ikuarahy’ã’ypytũ pytaitereígui, yvotyty, chemongyhyje. Ro’ýgui umi yvyra rakã oryrýi; nde resamimi embotýnte, chemitãmi, … Read more

Mbohapysa Poteĩpa Po – 365 María Estelia González Lezcano Mbohapysa Poteĩpa Po 365 Ojapo rehohague Ára inypytũva  pyhare opave’ỹva. 365 ára ojekuaa ararechaukahápe, peteĩ arýma ohasa ikatu’ỹre roñañuã, ikatu’ỹre nde pukavy ahecha. 365 ha’e papapýnte katu, ohai mandu’a ogue’ỹva ogueromandu’a nde jeho, ne pore’ỹ hasyetéva. 365 árama ojapo vy’ave’ỹme roikohague. 365 ha’e peteĩ ary pukukue, … Read more

Arara Perõ – El Loro Pelado Ohaiva’ekue: Horacio Quiroga ¦ Omoñe’ẽasa: Emilia Espínola Duarte Arara Perõ Oĩjeraka’e ka’aguýpe arara aty oikóva upérupi. Pyhareve voi oho kokuépe ho’úvo avatiky ha ka’arukue onarãha’u. Ijayvujoa hikuái, ha akóinte oĩ peteĩva ijapytepekuéra ovicheáva oĩrõ oúva oporomomarandu hag̃ua. Ararángo tukukarúicha ombyaipa oĩva, ombojuruvy avatiky ojavyky hag̃uánte, opytáva ituju oky rire. … Read more

Tavyrai og̃uahẽva parágui Ohaiva’ekue: H.P. Lovecraft, Omoguaraniva’ekue: Virgilio Cortaza (aranduka “Cthulhu Ajengatu” vore mbohapyha) Tavyrai og̃uahẽva parágui Ohaiva’ekue: H.P. Lovecraft, Omoguaraniva’ekue: Virgilio Cortaza (aranduka “Cthulhu Ajengatu” vore mbohapyha) Ág̃akatu yvága che pytyvõse, ajeruresemínte chupe omboguepaite che akãgui opa umi mba’e oikova’ekue ha oñepyrũva’ekue upe jave, peichahái reínte, ajesarekoramoguare peteĩ kuatiáre ojeipurúva’ekue oñembojaho’i hag̃ua peteĩ porugapy. … Read more

Mitã Ymaveguare – Niños del Ayer Juan Félix González Mitã ymaveguare Ohai Juan Félix González Mitã ymaveguare Iñe’ẽrendu katuete Ndojamo’ãi oma’ẽ Mba’evéicha nderehe Reínte ku ohechase Avei opaite mba’e Ndoje’éiramo chupe Mombyrymínte ojere. Ymaveguare mitã Rasa iñakãhatã Upéichajave g̃uarã Oimehína tymasã Hetyma oñenupã Ho’úma ku ipohã Anivéntema hag̃ua Asaje omopararã. Ha’ekuéra ipoyhu Orekóva mborayhu Ikatúrõ … Read more

[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” row_boxshadow=” row_boxshadow_color=” row_boxshadow_width=’10’ custom_margin=” margin=’0px’ mobile_breaking=” border=” border_color=” radius=’0px’ padding=’0px’ column_boxshadow=” column_boxshadow_color=” column_boxshadow_width=’10’ background=’bg_color’ background_color=” background_gradient_color1=” background_gradient_color2=” background_gradient_direction=’vertical’ src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ highlight=” highlight_size=” animation=” link=” linktarget=” link_hover=” title_attr=” alt_attr=” mobile_display=” id=” custom_class=” aria_label=” av_uid=’av-8wo6i2′] [av_textblock size=” av-medium-font-size=” av-small-font-size=” av-mini-font-size=” font_color=” color=” id=” custom_class=” av_uid=’av-kroy0xbw’ admin_preview_bg=”] Kuña Yrypy’aveve – Yuki-Onna … Read more

Kuarahy’ã – Sombra Ohaiva’ekue: Edgar Allan Poe ¦ Omoñe’ẽasa: Juan Félix González Kuarahy’ã Moranguete: Hẽe, aguataramojepe upe tekoha kuarahy’ãme. (Salmo de David, XXIII) Peẽ pemoñe’ẽva peime gueteri oikovéva apytépe; chékatu, pe ohaíva, oiméne ymáma aike umi kuarahy’ã poguýpe. Upéicha añetehápe oikotahína heta mba’e, ha ojekuaáta heta mba’eñemi, Ha, ohasava’erã heta arysa yvypóra oikuaa mboyve ko … Read more

Ta’ýra – El Hijo Ohaiva’ekue: Horacio Quiroga ¦ Omoñe’ẽasa: Estela Trinidad Colman Ta’ýra Misiones yvýpe arahaku opipipa, iko’ẽvo:   ikuarahy’aku tini jajái, hi’ára pytu he’õ kirirĩ, hokypu  jepiveguáicha arahaku. Tekoha sakã mimbi nahu’ãiva, ijaguara ijehe. Kuarahy, ára pytu’aku ha kirirĩ guasúicha avei, túva iñe’ãjera tekohápe. —Eñeñangarekóke, kunumi— he’i ita’ýrape, ñe’ẽ pokãmíme he’ipáma upe he’iséva ichupe; ha … Read more

Misiones Rekoasa Mboyve – Prehistoria de Misiones Ohaiva’ekue: David Pau ¦ Omoñe’ẽasa: Emilia Espínola Duarte Misiones Rekoasa Mboyve 12.000 ro’y Misiones mboyve. Abya Yala Ypykue Yvypóra ypykue ndaje ou ñepyrũva’ekue Siberia-gui, ojapóma 12.000 ary ko ára mboyvégui. Upérõ ára ho’ysãveakue, Era de Hielo og̃uahẽmagui hu’ãme, tekoha katu tuicha ojoavy ko’ag̃aguágui. Kuri’yty ha yvy jepyso memeva’ekue … Read more

Py hovymimi – Piececitos Azules Ohaiva’ekue: Gabriela Mistral ¦ Omoñe’ẽasa: Estela Trinidad Colman Py hovymimi Mitã pymimi,hovypáva ro’ýgui,¡pehechánikoha napembosapatúi!¡Che dio! ¡Pymimi oñekytĩmbávaitakuruvi rãimbe ári,hovypáva iro’ýguituju yrypy’ápe! Ohechase’ỹvantekondohecháiyvoty mimbiopytáva ohóvo; pende pyporemi rapykuerépekatuete heñóineyvoty morotĩhyakuã asyvéva. Peguataguatatape potĩre,penerembiapoporãnguéicha. Mitã pymimimaymave ndohechái,ndohechaimíri¡Tekoasyeta, jejahéi peroguatáva! Oñeguenohẽ ko’águi: http://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/piececitos.htm Piececitos Azules Piececitos de niño,azulosos de fríos,¡cómo os ven y … Read more

Jatyta opytava’ekue araryepýpe – El caracol atrapado en el tiempo Ohaiva’ekue: Elena Lostalé ¦ Omoñe’ẽasa: Arnildo Aliente Jatyta opytava’ekue araryepýpe Floppy ha’e peteĩ jatyta, opavave jatytáicha, imbegue avei. Oikóva peteĩ yvyratýpe hovyũ asývape ha umi he’ẽvéva ka’aroguepy. Floppy ikuaaserei. Oñeporandu ijupe, mba’épa oiméne oĩ ka’avo renda ambuépe. Avei, ndo’usevéima ka’aroguepy, oikuaase avei ambue re’ẽ, mba’éichaiténa … Read more

Guarimbo Pytã Rembiasakue – Las Medias de los Flamencos Ohaiva’ekue: Horacio Quiroga ¦ Omoñe’ẽasa: Emilia Espínola Duarte Guarimbo Pytã Rembiasakue Peteĩ jey, mboikuéra ombosako’i jeroky guasu. Okombida hikuái ju’i, kururu, guarimbo pytã, jakare ha avei pirakuérape. Pirángo, jaikuaaháicha, ndaipýi ojeroky hag̃ua, katu pe jeroky oiko ysyry Parana rembe’ýpe ha upéicha rupi pira oĩmíva guive oñemboja … Read more

Vyrareko – Poquita Cosa Ohaiva’ekue: Anton Chejov ¦ Omoñe’ẽasava’ekue: Cristhian Encina Vyrareko Kokueheve ojapo aipepirũhague Yulia Vsilievna-pe, “che ñemoñarekuéra mbo’ehára”, ohasa hag̃ua che ñembohasakotýpe. Rohechava’erãgui mboýpa ahepyme’ẽva’erã chupe hembiapóre. –Eguapýna, Yulia Vasilievna–ha’e chupe–Ñamỹatyrõ ñaikotevẽva. Oiméne reikotevẽ virumi, ne’otĩgui katu nderejeruremo’ãi ndejehegui ae… Jahechami… Ñamohendákuri ahepyme’ẽva’erãha ndéve mbohapypa {tooltip}rublo{end-texte}viru ojeporúva Rusia-pe{end-tooltip} jasy ñavõ… –Irundypápe… –Nahániri. Mbohapypápe… che … Read more

Kirirĩguáva Sapukáipe – Secreto a Voces Ohaiva’ekue: Jennifer Delgado ¦ Omoñe’ẽasava’ekue: Diego Duarte Kirirĩguáva sapukáipe Gretel, Mburuvicha rajy, imba’ekuaasetereíva. Oikuaapase, noguerokirirĩkuaáikatu oñemombe’úva chupe. —“Mba’e rehepa reñe’ẽreínara’e kuaitára ndive”, oporandu itúvape, ojapysakañemi rire mokõi kuimba’e oñomongetávare. —”Roñe’ẽnroínakuri peteĩ aravopapaháre, ko’ẽrõ 12:00 aravo jave romoĩukátava táva mbytépe. Kirirĩhaitépentehina ha aníke remombe’u avavépe”. Gretel he’i oguerokirirĩtaha, 12:00 aravo … Read more

Ánga Guyra – El Pájaro del Alma Ohaiva’ekue: Mijal Snunit ¦ Omoñe’ẽasava’ekue: Reinilda Romero Ánga Guyra Ánga rendápe, pypukuvehápe, retepýpe oiko peteĩ Ã. Ndojehechái ichupe ára pavẽ aja, jepénte avei ojeikuaa ha’e oikoveha. Ha ndaha’éi ojeikuaa año ha’e oikoveha, avei ojeikuaa mba’épa oguereko hyepýpe. Ánga mbytépe ha’e añembo’y, oĩ, oñembo’y ikupy peteĩ ári, pe guyra: … Read more

Ani – No Ohaiva’ekue: David Galeano Olivera Ani / No Ani ndepochy No te enojes Ani reñemyrõ No odies Ani ndepy’aro No seas rencoroso Ani reñe’ẽngai No maldigas Ani reporomboyke No discrimines Ani reporoja’o No ofendas Ani reñe’ẽrei No calumnies Ani reporomoherakuãvai No difames Ani rejahéi nde rapicháre No injuries a tu prójimo Ani reporomotĩ … Read more

Ype’i Vai – El Patito Feo Ohaiva’ekue: Hans Christian Andersen ¦ Omoñe’ẽasa: Elsa Noemí Recalde Arrúa Ype’i Vai Upe pyhareve neporãvape,  arahakúpe, y no’õme. Opavave mymba oikóva upépe oñeñandu vy’apópe kuarahy aku vevuimi guýpe, ko’ýte  peteĩ  ype kuña, upeichahaguieténte, ojátava hupi’a ha og̃uahẽtamava imembymimi ko arapýpe. Iporãitépa ko ára! – ojepy’amongeta  ype oñeno aja hupi’a … Read more

Karumbe Guasu – La Tortuga Gigante Ohaiva’ekue: Horacio Quiroga ¦ Omoñe’ẽasa: Emilia Espínola Duarte Karumbe Guasu Tavusu Guenosáirepe ndaje oikova’ekue karai ipy’arorýva akóinte, ha’éniko hesãi katui ha itekove. Peteĩ árape noñeñanduporãi, hasykatúta vaicha, pohãnohára he’i ichupe ñúme ohóramo añoite oñeñanduporã ha okuerataha. Ha’e katu ndohomombyryséi, oguerekógui ipehẽngue michĩva gueteri omongaru ha oñangareko’arã rehe; katu ko’ẽreíre … Read more

Jessica Mbarakaja Imembýma – Parió la Gata de Jessica Ohaiva’ekue: Saturnina Díaz Molinas Jessica mbarakaja imembýma Pyharevete voi oújepi, oja mbeguemi ha ojekyty  ikupýre, upe rire osẽmiva oho ka’aguýre, omoñuhã jeruti, omohynguatã hye, oikuaa rupi hi’ag̃uimaha tasykatu, sapy’ánte opyta oke yvyra oha’ava’ekue ári. Ko árape ndojekuaái hapykuere ojeporeka hese hóga kupe gotyo, oporandu opavavépe ndojehecháipa … Read more

Pandora Mba’yru – La Caja de Pandora Ohaiva’ekue: Hesíodo | Omoñe’ẽasa: Cristhian Encina Pandora Mba’yru Ymaite, ary jaipapakuaa’ỹnevarõguare, ñande; tekoveita ñamyanyhẽ mboyve arapy ñande ñorairõ kangymindie ha ñe’ẽ pohýi ojupe, oĩmava’ekue tekove arapýpe. Araho pa’ũ pytũmbýgui ojeichukáma ñandéve peteĩ ára ypykue, opyrũ mboyve avakuéra ko yvy ape ári. Jajesareko porãvo, ikatu gueteri jahecha ñorairõ guasuete … Read more

Py’atutu – Desesperación Ohaiva’ekue: Kalofe | Omoñe’ẽasa: Kalofe Py’atutu Gabriela ha Francisco Mbya Guaranigua, ndaheraka’aguyvéima, 6 térã 7 ary oguerekóne. Ivy’aha ningo Ka’a Poty, Ytakyry, Alto Parana, upépe isariki, oñehekombo’e, oñembo’e, iñirũnguéra ndive. Francisco oipytyvõ itúvape kokuépe, namombyrýi hógagui, sapy’ánte omarika hikuái ha iñe’ẽrendumíva, oje’émi hese. Ipo’i, ipirehũ, hesa tuicha, oñe’ẽ mbegue, ha’eténte oguerotĩva ha … Read more